Wat is blockchain?

Rutger van Zuidam van Dutchchain legt uit wat blockchain is in onderstaande video met daaronder een transcriptie van zijn presentatie:

Het belang van vertrouwen

Iedereen vindt vertrouwen waardevol. Het interessante van vertrouwen – en helemaal als we dat integreren in systemen – is dat we met elkaar kunnen samenwerken zonder dat we elkaar kennen. Vertrouwen is de basis voor iedere samenwerking of het nou privé of zakelijk betreft. Zonder vertrouwen ontstaat die samenwerking niet.

Alleen als vertrouwen in grotere complexere systemen zit zoals bijvoorbeeld het verkeer dan zien we dat we ook samen kunnen werken zonder dat we elkaar kennen. Hoe organiseren we vertrouwen in het verkeer? Dan doen we met regels die voor iedereen hetzelfde zijn. We doen dat met audits en certificering zoals rijbewijzen halen, APK keuringen en certificeringen. Maar ook als er wat misgaat: een verzekering, hulpdiensten. Verder worden de regels die we hebben afgesproken ook gehandhaafd. Zo is er een heel stelsel van partijen die bijdraagt aan het vertrouwen dat we hebben in het verkeer en zo kunnen we eigenlijk zonder angst de weg op.

Zo kun je ook zeggen dat er eigenlijk een saldo aan vertrouwen is in het verkeer. Dus als je allemaal van die dingen weg zou halen dan zou het impliciete vertrouwen dalen. En als er een saldo is dan kunnen we ook dingen gaan meten. Dan wordt het ook interessant om te kijken: kan het ook digitaal. Dat is waar blockchain over gaat: het digitaliseren van vertrouwen via het internet. De vraag is eigenlijk hoe kun je elkaar vertrouwen als je elkaar niet kent en de andere kant is digitaal waarbij je wereldwijd met elkaar kunt samenwerken.

Wat is blockchain

Blockchain is internet technologie waarmee we onderlinge samenwerking kunnen faciliteren, wereldwijd direct van persoon tot persoon of machine tot machine doordat we digitale vormen van bewijs kunnen registreren en met elkaar kunnen communiceren zonder tussenkomst van derde partijen. Dat betekent niet dat die tussenpartijen zoals we die nu kennen overbodig worden.

Vertrouwen zoals we dat nu kennen is als het ware geïnstitutionaliseerd. Het bewijs dat ik een ondernemer ben dat ligt bij de KvK. Ik kan nu niet direct bewijzen dat ik op dit moment ondernemer ben. Want ook als ik een uittreksel heb, hoeveel tijd zat er dan tussen. Je moet eigenlijk naar de Kamer van Koophandel om dat bewijs uit hun database te halen. Waar we naartoe gaan, is dat dat soort informatie waarvan je zeker moet zijn dat het klopt – bewijzen die we met elkaar willen uitwisselen – dat die niet meer opgesloten zitten in een database in een organisatie maar in een netwerk van computers verbonden aan het internet en dat het bewijs eigenlijk altijd voor iedereen overal aanwezig is. En dat betekent dus dat wat ik ook doe op het internet kan ik met elke handeling bewijzen overleggen. Met één druk op de knop.

Bouwen met de blockchain

Wat belangrijk is bij bewijs is dat we allemaal hetzelfde zien. Dus er mag maar één versie van mijn rijbewijs zijn. Neem bijvoorbeeld Google Docs. Het mooie van Google Docs is dat je wereldwijd met zeg maar tweeduizend mensen naar één document kunt kijken. En dat is altijd hetzelfde document. En als iemand de letter p intoetst dan is dat voor iedereen op dat moment de letter p die extra wordt toegevoegd op hetzelfde document. We zien allemaal hetzelfde en Google heeft technologie om dat te garanderen zodat je met elkaar kunt samenwerken.

Bewijs met blockchain werkt net zo, maar dan zonder Google. Dus je hebt een document waar je allemaal in kan bewerken maar je hebt Google niet meer nodig om dat document met elkaar te delen. Blockchain garandeert dat iedereen hetzelfde ziet, wiskundig door software. En toch kunnen we allemaal bij dezelfde informatie. Die staat niet op één plek centraal zoals bij Google maar staat verspreid over het netwerk zodat het ook niet kwetsbaar is. Dit is een upgrade van het internet.

Netwerkinformatie in de blockchain

Een ander voorbeeld: hoe controleer je of een studentenwoning brandveilig is? Dat is heel erg lastig. De student heeft contact met de huisbaas, het DUO, de universiteit en die hebben allemaal hun eigen database. De vaststelling of het studentenhuis brandveilig is op datum X door die en die ambtenaar dat gaat nu in een potje en dan moeten we maar kijken waar die informatie in het netwerk ligt. Eigenlijk is dat geen informatie die in een organisatie thuishoort maar in een netwerk.

Dit is netwerkinformatie want heel veel partijen in het netwerk hebben belang bij dat bewijs. Namelijk de verhuurder, de huurder, de ouders van de huurder, het kadaster andere hulpverleningsdiensten maar misschien ook wel het bouwbedrijf dat een aanpassing moet doen en rekening moet houden met allemaal wet en regelgeving. Door die specifieke informatie waarvan iedereen moet kunnen controleren of het klopt, toe te voegen aan blockchain netwerk kan iedereen erbij op het moment dat het nodig is zonder dat het langs een organisatie moet. Het is gewoon aanwezig in het netwerk.

Daardoor met het internet kunnen we allemaal informatie toevoegen. Maar daardoor kan ook iedereen dus bijdragen in het netwerk door allerlei vormen van bewijs aan te leveren en dat doen we nu via administratie en dat gaan we dus allemaal via het internet en digitaal doen. En deze markt gaat dus helemaal open en is dus niet meer voorbehouden aan instituten. Maar dat kunnen we nu allemaal gaan doen.

Een voorbeeld van waar nu aan gewerkt wordt: als ik wil controleren of ik ben afgestudeerd aan de Hanzehogeschool dan heb ik daar een papiertje voor. Maar het afschrift digitaal op de blockchain kan ik met iedereen wereldwijd overleggen en dat is dus het digitale bewijs dat ik ben afgestudeerd. Dit digitale bewijs zou ik bijvoorbeeld ook bij LinkedIn in mijn profiel kunnen invoeren en dan komt er een vinkje achter mijn profiel te staan. Dus iemand die solliciteert over vijf jaar en het vinkje niet heeft dan kun je daar vragen over stellen. Het MIT – een prestigieuze universiteit – is druk bezig om dit soort certificaten goed en wel op de blockchain te krijgen.

Smart contracts met blockchain

Je kunt gaan programmeren met blockchain: als je iets kunt aantonen met een certificaat dan gebeurt er X, Y of Z. Zo kun je allerlei transacties gaan programmeren waardoor je hele interessante dingen kunt doen.

Een eenvoudig voorbeeld: we hebben een factuur van de toekomst. Ik scan de factuur, ik geef mijn pincode met mijn vingerafdruk, druk op betalen en de factuur is betaald. De BTW is verrekend en afgerekend en aangegeven bij de belastingdienst en de factuur is verwerkt in een boekhouding met één druk op de knop.

Hoe werkt dit? De verzender heeft de factuur digitaal getekend waarmee de verzender bewijst: dit is de echte factuur. Vervolgens ondertekent de factuur. Er is nu dus bewijs dat twee partijen zeggen: dit is de factuur. Op basis daarvan gaat de BTW micro-aangifte, de verrekening en verwerking in de boekhouding automatisch van deze factuur.

Je kunt ook iets complexere dingen met elkaar gaan doen. Het autobezit verschuift steeds meer naar autogebruik met de opkomst van bedrijven zoals Uber en Snappcar. Dus als ik een auto heb maar die gebruik ik maar één dag in de week dan wil ik die misschien wel verhuren. Op basis van een smart contract kunnen we dus heel veel partijen met elkaar verbinden en laten samenwerken zonder dat ze elkaar kennen waardoor een vreemde mijn auto kan huren. En daar zijn ze ook al mee bezig.

De verzekering van de persoon die mijn auto heeft gehuurd treedt in werking als deze persoon een ongeluk veroorzaakt in mijn auto. Daarnaast draagt deze persoon pro rato per kilometer gewoon mee in de belasting die moet worden betaald. En al dat soort dingen worden vervolgens automatisch met elkaar verrekend.

Toepassingen van smartcontracts in andere branches

Als je met een breder perspectief kijkt naar de waardeketens in onze economie: fabrikanten, toeleveranciers, logistieke partijen, douane, retailers dan speelt bewijs daar een enorme rol. Het gaat over: is deze appel wel biologisch, is dit tasje wel echt, is deze elektronica getest?

Het bewijs van authenticiteit van het product dat is goud waard als je dat door de hele keten heen kunt controleren. Hoe controleert Bol.com of de partijen die via Bol.com hun producten aanbieden of dat wel echte producten zijn of het artikel niet nep is? Hoe kan een douane beambte beoordelen welk pakje hij het beste kan controleren? Overigens, hij kan trouwens maar één procent van alle pakjes die heel Europa binnenkomen controleren. Als deze zaken geregistreerd zijn op een blockchain dan kun je de zekerheid in ieder geval verhogen. Dus door de hele waardeketen heen spelen deze bewijzen een grote rol.

Conclusie

Het op een landelijke schaal aanpakken van smart contracts brengt ons natuurlijk niet ver. Dus is er binnen de EU samenwerking om dit op Europese schaal bij elkaar te brengen. Hierbij werken alle verschillende belanghebbenden in zo’n waardeketen met elkaar samen om nieuwe producten te ontwikkelen samen met MKB, startups en zodoende eigenlijk de vraag en het aanbod van compleet nieuwe producten bij elkaar te brengen.

Het laat ook zien dat de EU hiermee aangeeft dat het certificaat niet persé bij een EU-organisatie geregistreerd hoeft te worden. Maar als we dat netwerk met elkaar organiseren dan gaan we samen die nieuwe infrastructuur met elkaar bouwen. En dat gebeurt op dit moment. Het maakt niet uit in welke branche je werkzaam bent: zorg, logistiek, energie ketens, veiligheid, overal gaat die nieuwe golf eigenlijk van gedecentraliseerde netwerken – die dingen met elkaar oplossen – die komt er nu aan. De digitalisering hebben we nu wel een beetje bijna overal gehad, we weten dat het er is.

De manier waarop we vertrouwen organiseren gaat dus radicaal veranderen.